Piperade – baskijskie leczo pełne smaku
Kiedy pierwszy raz spróbowałem piperade w Kraju Basków, od razu poczułem znajome nuty smakowe.
Papryka, pomidory, cebula – to przecież baza znana z polskiego leczo.

Jednak w piperade dodaje się szynkę dojrzewającą Bayonne, a czasem jajka, co nadaje temu daniu wyjątkowego charakteru.
Historia i pochodzenie piperade

Piperade pochodzi z Kraju Basków – regionu rozciągającego się między Hiszpanią a Francją.
Sama nazwa wywodzi się od baskijskiego słowa piper, oznaczającego paprykę.
To właśnie papryki, przywiezione do Europy z Nowego Świata, stały się podstawą tego dania.

W baskijskich domach piperade przygotowywano zwykle latem i jesienią, kiedy warzywa dojrzewały na targach i w ogrodach. Szynka Bayonne, lokalny produkt o chronionej nazwie, dodawała potrawie głębi i sytości.
Składniki i ich znaczenie w kulturze
– Papryka – serce dania, symbol baskijskiej kuchni, podawana w niezliczonych odsłonach.
– Pomidory – źródło naturalnej słodyczy i kwasowości.
– Cebula i czosnek – podstawa wielu baskijskich potraw, dają intensywny aromat.
– Szynka Bayonne – lokalna duma kulinarna, dojrzewająca w specjalnych warunkach.
– Oliwa z oliwek – charakterystyczny tłuszcz kuchni południa Europy.
Składniki (na 3–4 porcje)
– 3–4 papryki (czerwone, zielone, żółte)
– 2 cebule
– 3 ząbki czosnku
– 4–5 pomidorów lub puszka krojonych pomidorów
– 4 plastry szynki dojrzewającej (Bayonne, serrano lub parmeńska)
– 4 łyżki oliwy z oliwek
– 1 łyżeczka słodkiej papryki, szczypta ostrej
– sól, pieprz do smaku
– opcjonalnie 2 jajka

Przygotowanie krok po kroku
1. Papryki ułożyłem pod grillem w piekarniku, aby skórka się przypiekła. Dzięki temu łatwo można ją zdjąć, a papryka zyskuje głębszy smak.
2. Obrane ze skórki papryki pokrój w paski, cebulę w piórka, czosnek posiekaj.
3. Na oliwie podsmaż cebulę i czosnek, aż będą złote.
4. Dodaj papryki i duś ok. 10 minut.
5. Dorzuć pomidory, dopraw solą, pieprzem i papryką, gotuj kolejne 15 minut.
6. Dodaj szynkę i krótko podsmaż.
7. Opcjonalnie wbij jajka i podduś pod przykryciem.
Warianty piperade
– Z jajkiem – najbardziej klasyczna wersja, często podawana na śniadanie.
– Z chorizo – popularna odmiana hiszpańska, bardziej pikantna.
– Wegetariańska – bez szynki, z dodatkiem cukinii czy bakłażana.

Podobne dania z kuchni świata
– Shakshuka – bliskowschodnie danie z papryki, pomidorów i jajek.
– Peperonata – włoska potrawka z papryki i cebuli.
– Ratatouille – prowansalska mieszanka warzyw, również bazująca na papryce.
Podsumowanie i refleksja
Piperade to niezwykły przykład, jak kuchnie świata potrafią się przenikać.
Dla mnie to podróż kulinarna, która zaczyna się od znajomego leczo, a kończy w baskijskiej tawernie z kieliszkiem czerwonego wina.

Jeśli chcesz, abym przygotował podobny przepis lub zrealizował kulinarny projekt dla Twojej marki – skontaktuj się ze mną.

Zobacz moją rolkę, w której pokazuję krok po kroku, jak przygotowałem piperade w mojej kuchni – gwarantuję, że zapragniesz spróbować od razu.


