RafalCook
Szarlotka na cieście półkruchym z pandan – klasyka w egzotycznym wydaniu
Tradycja i historia szarlotki
Od kiedy pamiętam, szarlotka na cieście półkruchym pojawiała się na naszym stole przy okazji świąt i rodzinnych spotkań.
To ciasto, które ma w sobie coś z ciepła domu – zapach jabłek, delikatnie chrupiący spód i wspomnienie dzieciństwa.
Ale skąd wzięła się sama szarlotka?
Historia tego ciasta sięga XIX wieku, kiedy to wraz z wpływami kuchni francuskiej i niemieckiej przywędrowała do Polski.
Sama nazwa prawdopodobnie pochodzi od królowej Charlotte, żony Jerzego III, znanej z zamiłowania do jabłek.
Francuska wersja – „charlotte” – to deser na bazie biszkoptów i jabłek, ale Polacy szybko dostosowali go do swoich warunków, tworząc wersję bardziej swojską: jabłka duszone z cynamonem, zamknięte w półkruchym cieście.
Szarlotka na cieście półkruchym
Szarlotka na cieście półkruchym to kompromis pomiędzy kruchością i wilgotnością.
Nie jest sucha jak klasyczne kruche, ale zachowuje zwartą strukturę.
Idealnie podkreśla soczystość jabłek, które w Polsce mają wyjątkowe miejsce – jesteśmy jednym z największych producentów jabłek na świecie.
Pandan – tropikalny akcent w klasycznym cieście
Pandan, znany również jako Pandanus amaryllifolius, to roślina o intensywnie zielonych, długich liściach, która od wieków jest ceniona w kuchni południowoazjatyckiej.
W Tajlandii, Malezji, Indonezji czy na Filipinach liście pandanu są wykorzystywane podobnie jak wanilia w Europie – do nadawania deserom i napojom wyjątkowego aromatu.
Często zawija się w nie ryż lub dodaje do ciast, puddingów i lodów, by wzbogacić smak i zapach potraw.
Szarlotka na cieście półkruchym
To, co wyróżnia pandan, to jego unikalny profil aromatyczny – subtelna mieszanka nut wanilii, migdałów i świeżej trawy.
W wersji ekstraktu, który jest łatwo dostępny w sklepach z azjatyckimi produktami, pandan dodaje nie tylko smaku, ale też pięknego, naturalnego zielonego koloru.
Ten odcień nie jest krzykliwy – raczej delikatny, pastelowy, który w cieście półkruchym z jabłkami tworzy zaskakująco harmonijną kompozycję.
W mojej szarlotce pandan nie zdominował jabłek – raczej otulił je aromatycznym tłem, dodając tropikalnego akcentu do dobrze znanego smaku.
To eksperyment, który z pewnością powtórzę – i polecam każdemu, kto chce tchnąć odrobinę egzotyki w tradycyjne wypieki.
Inspiracją do tego ciasta była Joanna Dudek i jej profil foodlajf.pl
Składniki
– szarlotka na cieście półkruchym
– 200 g miękkiego masła
– 2 jajka
– 100 g erytrytolu (lub 130 g dla słodszej wersji)
– 360 g mąki pszennej
– ¾ łyżeczki proszku do pieczenia
– 1 łyżeczka ekstraktu z pandan
– 1,5–2 kg kwaśnych jabłek (np. reneta, antonówka)
– 1 łyżeczka cynamonu (opcjonalnie)
– 1 łyżka erytrytolu do jabłek (opcjonalnie)
– 3-5 łyżek syropu piernikowego od @eternoprzetwory
Jak przygotowuję szarlotkę na cieście półkruchym
Krok 1
Masło ucieram z erytrytolem na puszystą masę. Następnie dodaję jajka i ekstrakt z pandanu. Mieszam tylko do połączenia składników.
Krok 2
Dodaję mąkę wymieszaną z proszkiem do pieczenia i szybko zagniatam ciasto. Dzielę je: ⅔ na spód, reszta na wierzch.
Krok 3
Jabłka obieram, kroję i duszę przez 10 minut. Dodaję cynamon i odrobinę erytrytolu, jeśli jabłka są bardzo kwaśne i syrop piernikowy.
Krok 4
Formę 24 cm wykładam papierem, rozprowadzam ciasto na spodzie, nakłuwam widelcem, przykrywam papierem i wysypuję ryż, żeby podpiec spód przez 10 minut w 180°C.
Krok 5
Na podpieczony spód wykładam jabłka. Z pozostałego ciasta robię kruszonkę lub paseczki i układam na górze.
Krok 6
Piekę całość w 180°C przez 40–45 minut, aż wierzch się zarumieni.
Szarlotka na cieście półkruchym – warianty z całego świata
Francja – Tarte Tatin
– Odwrócona tarta z jabłkami karmelizowanymi w maśle i cukrze, pieczona „do góry nogami”.
Austria – Apfelstrudel
– Zawijany placek z cienkiego ciasta, wypełniony jabłkami, orzechami i rodzynkami.
USA – Apple Pie
– Amerykańska wersja z pełnym przykryciem z ciasta, podawana z lodami waniliowymi.
Indonezja – Kue Pandan
– Zielone ciasto z intensywnym aromatem pandanu – stąd właśnie zaczerpnąłem inspirację do mojego wypieku.
Ciekawostki historyczne
– W czasach zaborów szarlotka była jednym z najczęściej serwowanych ciast w warszawskich cukierniach.
– Pandan w Azji nazywany jest „wanilią tropików” i od wieków służy jako naturalny aromat i barwnik.
– Jabłka były symbolem urodzaju w starożytnym Rzymie – to nie przypadek, że trafiły do tylu tradycyjnych deserów.
Podsumowanie
Ta szarlotka na cieście półkruchym z pandan to dla mnie coś więcej niż przepis – to spotkanie dwóch światów.
Polski smak dzieciństwa z nutą egzotyki. Dzięki takim eksperymentom kuchnia nie stoi w miejscu, tylko żyje, oddycha, rozwija się.
Jeśli chcesz, abym przygotował podobny przepis lub zrealizował kulinarny projekt dla Twojej marki – skontaktuj się ze mną.
Zaproszenie do obserwowania
Chcesz więcej przepisów, które łączą tradycję z eksperymentem?
Obserwuj mój profil na Instagramie – publikuję tam rolki, przepisy i kulinarne inspiracje z całego świata.
Szarlotka na cieście półkruchym
